რეგისტრაციის სამართლებრივი ფორმები:
მეწარმე-სუბიექტად დარეგისტრირება არის აუცილებელი პროცედურა ბიზნესის (სამეწარმეო საქმიანობის) დასაწყებად. საქართველოში მეწარმე-სუბიექტად რეგისტრაცია დაკავშირებულია მარტივ პროცედურებთან და ამისთვის მხოლოდ ერთი დღეა საჭირო. ბიზნესის დასარეგისტრირებლად მნიშვნელოვანია განსაზღვროთ მეწარმე – სუბიექტის ფორმა, რომელიც სხვადასხვაგვარია და ერთმანეთისგან განსხვავდება თავისი შინაარსით, ვალდებულებებითა და პასუხისმგებლობით.
მეწარმე-სუბიექტის რეგისტრაციას ახორციელებს საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო
მეწარმე სუბიექტად რეგისტრაცია გულისხმობს საიდენტიფიკაციო ნომრის მინიჭებას, რომლის შეცვლა ან განმეორება აკრძალულია;
მეწარმე სუბიექტის სარეგისტრაციო მონაცემების შესახებ ინფორმაციის (ამონაწერის) მიღება შესაძლებელია როგორც საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოდან, ასევე სააგენტოს ოფიციალური ვებ-გვერდიდან.
არსებობს შემდეგი სახის სამართლებრივი ფორმები:
მეწარმე–სუბიექტები | ქონებრივი პასუხისმგებლობა |
ინდივიდუალური მეწარმე | პასუხს აგებს პირადად მთელი თავისი ქონებით კრედიტორების წინაშე სამეწარმეო საქმიანობიდან წარმოშობილი ვალდებულების გამო. |
იურიდიული პირები | |
სოლიდარული პასუხისმგებლობისსაზოგადოება (სპს) | საზოგადოების ვალდებულებების გამო პარტნიორები პირადაპირ და უშუალოდ პასუხს აგებენ მთელი თავისი ქონებით კრედიტორების წინაშე საზოგადოების ვალდებულებების გამო. |
კომანდიტური საზოგადოება (კს) | საზოგადოების პარტნიორთა ნაწილი საზოგადოების ვალდებულებების გამო შეზღუდულად აგებს პასუხს (კომანდიტი), ხოლო პარტნიორთა ნაწილი (კომპლემენტარი) მთელი თავისი ქონებით პირადად და შეუზღუდავადსრულად აგებს პასუხს. |
შეზღუდული პასუხისმგებლობისსაზოგადოება (შპს) სააქციო საზოგადოება (სს, კორპორაცია) კოოპერატივი |
პარტნიორთა პასუხისმგებლობა შემოიფარგლება საზოგადოების კაპიტალში განხორციელებული შენატანების პროპორციულად. |
რეგისტრაციისთვის საჭირო დოკუმენტაცია იხილეთ აქ. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე–3 ნაწილით გათვალისწინებული საქმიანობების (სახელოვნებო, სამეცნიერო, სამედიცინო, არქიტექტურული, საადვოკატო ან სანოტარო, სააუდიტო, საკონსულტაციო, სასოფლო-სამეურნეო ან სატყეო-სამეურნეო) განხორციელების შემთხვევაში ფიზიკურ პირად რეგისტრაცია შესაძლებელია შემოსავლების სამსახურის ნებისმიერ სერვის ცენტრში.
შემოსავლების სამსახურის მიერ გადასახადის გადამხდელად აღრიცხვას ექვემდებარება:
ა) საქართველოს მოქალაქე ფიზიკური პირი (გარდა ინდივიდუალური მეწარმისა და იმ პირისა, რომლის შემოსავალიც იბეგრება გადახდის წყაროსთან ან გათავისუფლებულია დაბეგვრისაგან);
ბ) უცხო ქვეყნის მოქალაქე ფიზიკური პირი;
გ) გაერთიანება, ამხანაგობა და სხვა მსგავსი წარმონაქმნი, რომელსაც შეიძლება წარმოეშვას საგადასახადო ვალდებულება;
დ) უცხოური საწარმო/ორგანიზაცია, მისი მუდმივი დაწესებულება, არარეზიდენტი ფიზიკური პირის მუდმივი დაწესებულება;
საწარმოს/ორგანიზაციის, მეწარმე სუბიექტისა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის საგადასახადო აღრიცხვა ხორციელდება იურიდიული მისამართის (ადგილსამყოფლის) მიხედვით, ხოლო ფიზიკური პირისა – მის მიერ განცხადებული საცხოვრებელი/საქმიანობის ადგილის მიხედვით.